تاریخچه و سرنوشت پراید در ایران

گزارش آگهی

اوایل دهه 70 بود که شرکت سایپا تصمیم گرفت تا خودرویی اقتصادی و جذاب را به بازار کم‌تنوع ایران بیاورد. سرانجام در سال 1373 پراید با دو نسخه هاچ‌بک (نسیم) و سدان (صبا) در ایران عرضه شد.

قیمت پراید مناسب بود و خودروی نسبتا مدرنی در آن زمان محسوب می‌شد. همین موارد کافی بود تا مشتریان ایرانی به طور قابل توجهی از پراید استقبال کنند. سایپا حجم زیادی از تولید خود را به پراید اختصاص داد و سال‌ها تولید آن ادامه یافت.

سایپا در سال 1382، نخستین خودروی لیفت‌بک داخلی را تولید کرد که در واقع همان پراید بود. پراید لیفت‌بک با نام 141 شناخته می‌شد و به اندازه سایر اعضای خانواده‌اش در بازار موفق نشد. بنابراین سایپا خیلی زود تولید آن را متوقف کرد و برای همیشه حذف شد.

پراید صبا در سال 1389 تغییر نام پیدا کرد و با تغییرات جزئی، تحت عنوان پراید 131 فروخته شد. پراید 131 در تیپ‌های مختلفی با نام‌های EX ،LE ،SE ،SL ،SX و TL در بازار عرضه می‌شد که از نظر امکانات با یکدیگر متفاوت بودند. پراید 131 یک موتور 1.3 لیتری یورو3 دارد که 63 اسب‌بخار قدرت و 103 نیوتن‌متر گشتاور تولید می‌کند.

سایپا اواخر دهه 80 تصمیم گرفت تا پراید را کمی به روز کند. بنابراین پراید 111 را که نسخه به روز شده پراید هاچ‌بک بود، معرفی کرد. پراید 111 ظاهر متفاوتی با پراید نسیم دارد و مدرن شده است. سایپا نسخه سدان پراید 111 را نیز تولید کرد و آن را 132 نامید.

پیشرانه پراید 111 به یورو4 ارتقا یافت و خروجی آن به 71 اسب‌بخار قدرت و 108 نیوتن‌متر گشتاور رسید. در واقع سایپا تمامی تلاش خود را به کار گرفته بود تا تولید پراید را ادامه بدهد. هزینه تولید پراید پایین و این موضوع به سود سایپا بود.

پراید در بخش ایمنی هیچ پیشرفت قابل توجهی نداشت و همین موضوع سبب شد تا به خودرویی ناایمن تبدیل شود. پس از عبور از مراحل مختلف، بالاخره تولید پراید در سال 1399 متوقف شد. البته نمی‌توان گفت که این خودرو کاملا از خط تولید شرکت سایپا حذف شده است؛ زیرا سایپا همچنان پلتفرم X100 پراید را حفظ کرده و محصولات مختلفی را طبق آن تولید می‌کند. استفاده از این پلتفرم به نفع سازنده است؛ زیرا روند تولید محصولات را کم هزینه می‌کند.

یکی از متفاوت‌ترین نسخه‌های پراید، سایپا 151 است. این محصول در واقع نسخه وانت‌بار پراید است که در سال 1393 عرضه شد. پیشرانه پراید 151 مشابه سایر نسخه‌های پراید است و تفاوت خاصی در این خودرو دیده نمی‌شود. برخلاف سایر مدل‌های پراید که همگی از چرخه تولید خارج شدند، پراید 151 همچنان روی خط تولید سایپا است و جدیدترین نسخه آن نیز تحت عنوان سایپا 151 پلاس فروخته می‌شود. 151 پلاس ویژگی‌های جدیدی مانند برچسب گرافیکی روی بدنه، رول بار، سنسور عقب، زیرپایی سه بعدی، کفپوش اتاق بار، سیستم هشدار دهنده، رینگ اسپرت، نمایشگر و دوربین عقب دارد. سایپا 151 پلاس اکنون در بازار قیمتی بیش از 250 میلیون تومان دارد.

اما سایپا از قبل جایگزین خود را برای خودروی پرفروش پراید تعیین کرده بود. این خودروساز در سال 1388 خودروی تیبا را معرفی کرد، که طبق پلتفرم پراید ساخته شده و ظاهر متفاوتی با آن دارد. تیبا ابتدا چهار تیپ مختلف داشت که در میزان تجهیزات متفاوت بودند. اما از سال 1396، تنها تیبا SX تولید شد، که فول‌ترین نسخه بود.

تیبا از موتور 1.5 لیتری M15 سایپا نیرو می‌گیرد که خروجی آن 87 اسب‌بخار قدرت و 128 نیوتن‌متر گشتاور است.

از آن جایی که تیبا به نوعی ادامه دهنده پراید است، پس باید نسخه هاچ‌یک نیز داشته باشد تا جای پراید 111 را بگیرد. بنابراین سایپا در سال 1393 نسخه هاچ‌بک تیبا را با نام تیبا 2 راهی بازار کرد. طراحی تیبا 2 نسبت به 111 بهتر است و پیشرانه‌ قوی‌تری دارد. با توجه به تفاوت‌های ایجاد شده، قیمت تیبا در بازار بیش‌تر از قیمت پراید است.

تیبا 2 پلاس نیز در سال 1399 به بازار عرضه شد. این محصول تغییرات ظاهری جزئی را تجربه کرده است و قسمت‌هایی مانند باربند، رینگ جدید، جلوپنجره با قاب استیل، آینه‌های جانبی جدید، روکش چرم صندلی و کفپوش سه بعدی دارد. تجهیزات آن نیز کامل‌تر شده که شامل سنسور عقب، مولتی مدیا با مانیتور و دوربین عقب می‌شود.

سایپا برای تیبا صندوقدار نیز نسخه پلاس را در نظر گرفته است که از سال 1400 وارد بازار شد. این محصول با نام تیبا آپشنال نیز شناخته می‌شود و تغییرات ظاهری آن شامل قالپاق‌های جدید، زه کرومی جلوپنجره، سپر دورنگ جلو، آینه‌های جانبی جدید و برچسب گرافیکی بدنه است. تجهیزات اضافه شده نیز عبارتند از نمایشگر لمسی، دوربین عقب، سنسور عقب، روکش چرمی صندلی‌ها، شیشه دودی عقب، تنظیم برقی آینه‌های جانبی، کفپوش سه بعدی و شیشه بالابر برقی عقب.

تیبا نیز بخاطر اقتصادی بودنش در بازار موفق بود؛ اما سازمان استاندارد ایران اعلام کرد که این خودرو ویژگی‌های ایمنی لازم را ندارد و باید در سال 1401 از خط تولید سایپا حذف شود.